હેમનગર નામે એક નાનકડું પણ સમૃદ્ધ ગામ હતું. આ ગામમાં વિરાજ અને આરાધનાનો સોનાનો સંસાર મહેકતો હતો. વિરાજ ધંધામાં સારો હતો, પણ તેની આંખોમાં આરાધના માટે જે પ્રેમ હતો તે અમૂલ્ય હતો. આરાધના સ્વરૂપની રાણી હતી, એટલી સુંદર કે આખા ગામમાં તેની ચર્ચા થતી.
વિરાજ આરાધનાના રૂપ પર એટલો મોહિત હતો કે તે દિવસમાં દસ વાર તેની સુંદરતાના વખાણ કરતો. “આરાધના, તું મારા જીવનમાં આવેલી ઈશ્વરની સૌથી અણમોલ ભેટ છે. તારા જેવી સુંદરતા આ ધરતી પર બીજી ક્યાંય નહીં મળે,” તે વારંવાર કહેતો. આરાધનાને આ સાંભળીને ગર્વ થતો, પણ સાથે એક સૂક્ષ્મ ડર પણ હતો.
તે હંમેશા વિચારતી: જો આ રૂપ એક દિવસ ઢળી જશે, તો શું વિરાજનો પ્રેમ પણ તેની સાથે ઢળી જશે? શું તે માત્ર મારા દેખાવને જ પ્રેમ કરે છે? આ શંકાનું બીજ તેના મનમાં ઊંડે રોપાયેલું હતું.
લગ્નના થોડા જ મહિનાઓ પછી, વિધિએ તેમની પરીક્ષા લેવાનું નક્કી કર્યું. એક સવારે આરાધનાએ તેના ચહેરા પર વિચિત્ર લાલ ચકામા જોયા. શરૂઆતમાં ડોક્ટરોએ તેને સામાન્ય એલર્જી ગણી, પણ સમય જતાં ખબર પડી કે તે ત્વચાનો એક ગંભીર અને અસાધ્ય રોગ છે.
ધીમે ધીમે આ રોગે આરાધનાની સુંદરતા પર ગ્રહણ લગાવવાનું શરૂ કર્યું. તે અરીસામાં પોતાને જોઈને રડી પડતી. તે જાતને નફરત કરવા લાગી. તેને સૌથી મોટો ડર વિરાજનો હતો. તેને થતું કે જો વિરાજ તેને આ કદરૂપા સ્વરૂપમાં જોશે, તો તેનો પ્રેમ નફરતમાં બદલાઈ જશે અને તે જીવતે જીવ મરી જશે.
એક દિવસ વિરાજને ધંધાના કામ અર્થે દૂરના શહેર સુરત જવાનું થયું. આરાધનાના મનમાં ચિંતા હતી, પણ વિરાજે તેને વચન આપ્યું કે તે જલ્દી પાછો આવશે. તે રવાના થયો, પણ ભાગ્યના મનમાં કઈંક બીજું જ લખાયેલું હતું.
સુરતથી પાછા ફરતી વખતે વિરાજની ગાડીનો એક ગંભીર અકસ્માત થયો. આ અકસ્માતમાં તેને માથામાં ગંભીર ઈજાઓ થઈ, અને તેની બંને આંખોની રોશની જતી રહી. વિરાજ આંધળો બનીને ઘરે પાછો ફર્યો.
વિરાજનું અંધત્વ આરાધના માટે એક ભયંકર આઘાત હતું, પણ સાથે જ તેના મનના ઊંડા ખૂણે એક વિચિત્ર શાંતિ પણ હતી. હવે વિરાજ તેને જોઈ શકશે નહીં. હવે તેના ઘટી રહેલા રૂપથી તેને કોઈ ફરક પડશે નહીં.
તેમની દૈનિક જિંદગી ચાલુ રહી. આરાધનાએ પોતાની બધી શક્તિ વિરાજની સેવામાં લગાવી દીધી. તે તેની આંખો બની ગઈ. બજારનું કામ હોય કે ઘરમાં ફરવાનું, તે દરેક ક્ષણે વિરાજનો સહારો બની રહી. વિરાજ પણ તેને પહેલાની જેમ જ પ્રેમ કરતો હતો.
સમય પસાર થતો ગયો. આરાધનાના ચહેરા પરનો રોગ હવે ચરમસીમા પર પહોંચી ગયો હતો. તેની ત્વચા ખરાબ રીતે ક્ષતિગ્રસ્ત થઈ ગઈ હતી. તે સંપૂર્ણપણે કદરૂપી બની ગઈ હતી. પણ વિરાજને આનો કોઈ ખ્યાલ નહોતો, કારણ કે તે અંધ હતો.
આરાધના હવે સંપૂર્ણ નિશ્ચિંત હતી. વિરાજનો પ્રેમ તેના રૂપ પર આધારિત નહોતો. તે માનતી હતી કે વિરાજનો પ્રેમ એટલો શુદ્ધ છે કે તેને દેખાવની જરૂર નથી. વિરાજ તેને એ જ ઉત્સાહથી ‘મારી રૂપની રાણી’ કહીને બોલાવતો, જેમ તે લગ્નના પહેલા દિવસે બોલાવતો હતો.
વર્ષો વીતી ગયા. આરાધનાની બીમારી અંતે તેના માટે જીવલેણ નીવડી. એક સવારે તે વિરાજનો સાથ છોડીને હંમેશ માટે ચાલી ગઈ. વિરાજ ભાંગી પડ્યો. જે આરાધના છેલ્લા દસ વર્ષથી તેની આંખો હતી, તે હવે નહોતી.