તેણે પત્નીની અંતિમવિધિ પૂરી કરી. વિરાજને હવે હેમનગરમાં રહેવું નહોતું. તે આ શહેર છોડીને ક્યાંક દૂર જઈને પોતાનું જીવન એકાંતમાં જીવવા માંગતો હતો.
જ્યારે તે શહેરની સીમ છોડી રહ્યો હતો, ત્યારે ગામનો એક પરિચિત વ્યક્તિ, જેનું નામ મહેશ હતું, તેને મળવા આવ્યો. મહેશે વિરાજને ખભે હાથ મૂકીને રોક્યો.
“વિરાજભાઈ, તમે એકલા ક્યાં જઈ રહ્યા છો? તમારી પત્ની તો વર્ષોથી તમારી લાકડી હતી, તમારો સહારો હતી. હવે તમે એકલા આટલો લાંબો રસ્તો કેવી રીતે કાપશો? હું તમને મદદ કરું?” મહેશે ચિંતા વ્યક્ત કરી.
વિરાજે એક ક્ષણ મહેશ સામે જોયું, અને પછી એક લાંબો શ્વાસ લીધો. તેના ચહેરા પર એક અદ્ભુત શાંતિ હતી, જે શોકથી પર હતી.
વિરાજે ધીમા પણ સ્પષ્ટ અવાજે કહ્યું, “મહેશ, તારો આભાર. પણ હવે મને કોઈના સહારાની જરૂર નથી.”
મહેશ મૂંઝવણમાં પડ્યો. “પણ વિરાજભાઈ, તમે તો જોઈ શકતા નથી.”
વિરાજે હળવું સ્મિત કર્યું. “મિત્ર! હું જોઈ શકું છું. હું ક્યારેય આંધળો નહોતો.”
મહેશની આંખો આશ્ચર્યથી પહોળી થઈ ગઈ. “શું? તો પછી આટલા વર્ષો સુધી તમે…?”
વિરાજે શાંતિથી જવાબ આપ્યો: “હા, મેં આંધળા હોવાનો ઢોંગ કર્યો હતો. જ્યારે આરાધનાને બીમારી થઈ અને તેનું રૂપ ઘટવા લાગ્યું, ત્યારે તેને એ ડર હતો કે હું તેને નફરત કરવા લાગીશ. તે માનસિક પીડા તેના શારીરિક રોગ કરતાં પણ વધુ જીવલેણ હતી.”
“હું સહન કરી શકું તેમ નહોતો કે મારી પત્ની માત્ર દેખાવના કારણે દુઃખી થાય. જો હું તેને કદરૂપી જોઈ શકું છું, એવું તે જાણત, તો તે તૂટી જાત. એટલે મેં નક્કી કર્યું કે હું ‘આંધળો’ રહીશ, જેથી તેને ક્યારેય ન લાગે કે તેના રૂપમાં આવેલા પરિવર્તનને હું જોઈ શકું છું.”
વિરાજ આગળ વધ્યો, “તે એક અદ્ભુત પત્ની હતી, મહેશ. મેં માત્ર એટલું જ ઈચ્છ્યું કે તે ખુશ રહે, અને અમારા સંબંધોમાં ક્યારેય દેખાવનો પડછાયો ન પડે. મારા માટે તેનો પ્રેમ જ સર્વસ્વ હતો.”
મહેશ શબ્દો વિના વિરાજને જોતો જ રહ્યો. વિરાજે લાકડી વિના જ દ્રઢ પગલે આગળ ચાલવાનું શરૂ કર્યું. તેણે ખરેખર આંખો ગુમાવી નહોતી, પણ તેણે તેના પ્રેમની ખાતર વર્ષોથી દુનિયાને નજરઅંદાજ કરી હતી. સાચો પ્રેમ માત્ર હૃદયથી જ અનુભવાય છે, આંખોથી નહીં, આ વાતની સાબિતી હેમનગરના આ ‘આંધળા’ પ્રેમીએ આપી.